काठमाडौँ । धेरै मानिसहरू खुर्सानीको मसला बढी खान मन पराउँछन् तर के तपाईंलाई थाहा छ कि रातो खुर्सानी तपाईंको स्वास्थ्यको लागि फाइदाजनक हुन्छ।
धेरै अध्ययनहरूले पुष्टि गरेका छन्, कि रातो खुर्सानी तपाईंको मुटुको स्वास्थ्य, चयापचय र पाचन प्रणालीको लागि धेरै फाइदाजनक छ। यद्यपि, प्रत्येक व्यक्तिको सहनशीलता फरक हुन्छ। यदि तपाईंले धेरै खुर्सानी खानुभयो भने, छाती जलन, एसिडिटी, पखाला र पेट दुख्ने समस्या हुन सक्छ।
२०२० मा गरिएको एक मेटा विश्लेषणले पत्ता लगायो कि नियमित रूपमा खुर्सानी वा मसालेदार खाना खाने मानिसहरूमा यो नखानेहरूको तुलनामा मृत्युदर २५ प्रतिशत कम हुन्छ।
अध्ययनका अनुसार खुर्सानी खाँदा मुटु रोग, क्यान्सर र श्वासप्रश्वास रोगहरूको जोखिम कम हुन्छ। यो फाइदा खुर्सानीमा रहेको क्याप्साइसिन यौगिकको कारणले हुन्छ।
रातो खुर्सानीले कसरी सूजन कम गर्छ
क्याप्साइसिनले शरीरमा TRPV1 नामक रिसेप्टरलाई सक्रिय गर्छ, जसले शरीरमा बोसो चयापचय र भोक नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ। TRPV1 रिसेप्टर सक्रिय भएपछि, एड्रेनालिन निस्कन्छ, जसले शरीरमा क्यालोरी जलाउँछ र रगतमा चिनीको स्तर कायम राख्छ।
अर्को अध्ययनले पत्ता लगायो कि क्याप्साइसिनले पाचन प्रणालीमा रहेको ब्याक्टेरिया, मेटाबोलिज्म, सूजनलाई असर गर्छ। जसले मुटु, मस्तिष्क र सम्पूर्ण शरीरको स्वास्थ्यमा सुधार ल्याउन सक्छ।
सूजनले मुटु रोग, टाइप २ मधुमेह जस्ता गम्भीर रोगहरूको जोखिम बढाउँछ। केही जनावरहरूमा गरिएको परीक्षणले देखाएको छ कि क्याप्साइसिनले अत्यधिक सक्रिय प्रतिरक्षा कोषहरूलाई कम गर्न काम गर्छ, जसले शरीरमा सूजन कम गर्न सक्छ। मानिसहरूमा गरिएको अध्ययनले पत्ता लगायो कि तातो खुर्सानी खानेहरूलाई नखानेहरूको तुलनामा मुटु रोगको जोखिम कम हुन्छ।
२०२३ को एक अध्ययनले पत्ता लगायो कि तातो खुर्सानीमा उच्च मात्रामा एन्टिअक्सिडेन्ट र पोलिफेनोल हुन्छ जसले अक्सिडेटिव तनाव कम गर्न काम गर्छ। अक्सिडेटिव तनावले गम्भीर रोगहरूको जोखिम बढाउँछ। तपाईंलाई थाहा पाउँदा छक्क पर्नुहुनेछ कि जलापेनोमा पनि प्रशस्त मात्रामा एन्टिअक्सिडेन्ट हुन्छ। यो खुर्सानी खान धेरै मसलादार हुँदैन।
खुर्सानीबाट पोषण प्राप्त गर्ने सही तरिका के हो ?
अध्ययनका अनुसार ताजा र हल्का पकाइएको खुर्सानी शरीरको लागि बढी फाइदाजनक छ। रातो खुर्सानीमा हरियो खुर्सानी भन्दा बढी क्याप्साइसिन, एन्टिअक्सिडेन्ट र भिटामिन सी हुन्छ। यी सबै चीजहरू स्वास्थ्यको लागि फाइदाजनक छन्।
यदि तपाईंले जैतुनको तेल, एभोकाडो वा डेरी उत्पादनहरू (दही वा चीज) जस्ता स्वस्थ बोसो भएको खुर्सानी खानुहुन्छ भने, क्याप्साइसिन शरीरमा राम्रोसँग अवशोषित हुन्छ।
ध्यान राख्नुहोस् कि धेरै मसलादार खाना खाँदा स्वास्थ्यलाई फाइदा हुँदैन। आफ्नो शरीर अनुसार खानुहोस्। यदि तपाईं मसलादार खाना खान थाल्नुभएको छ भने बिस्तारै यसको बानी पर्नुहोस्।
