उल्लूको नाम सुन्नासाथ धेरैलाई "दिनभरि सुत्ने, रातभरि सिकार गर्ने" चराको छवि सम्झना आउँछ। यसका बारेमा थुप्रै मिथक र तथ्यहरू प्रचलित छन्। समाजमा कतै उल्लूलाई "नजान्ने" भनेर व्यंग्य गरिन्छ भने कतै यो बुद्धि, रहस्य र शक्ति प्रतीकको रूपमा लिइन्छ। यसको रहस्यमयी स्वरूप र अद्वितीय विशेषताका कारण उल्लूलाई चराहरूको संसारकै अनौठो जीव मानिन्छ। यहाँ उल्लूका नौ रोचक पक्षबारे विस्तृत चर्चा गरिएको छ।
१. शान्त उडान
उल्लू चराहरूको संसारकै एक मात्र चरा हो, जसले उड्ने क्रममा आवाज ननिकाल्दैन। यसको प्वाँखमा यस्तो विशेष संरचना हुन्छ जसले हावाको घर्षण रोक्छ।
प्वाँखको अग्रभागमा तहबद्ध संरचना र पछाडिको नरम बनावटका कारण यसले हावा छिचोल्दा कुनै आवाज आउँदैन।
यो विशेषता उल्लूलाई सिकारको नजिक पुग्दा उसले चाल नपाउन मद्दत गर्छ।
२. तीखो सुनाइ
उल्लूको कान अरू चराहरूको तुलनामा असाधारण हुन्छ।
यसको कान एकअर्काभन्दा माथि र तल पोजिसनमा हुन्छ।
कानको यही संरचनाले यसलाई अँध्यारोमा पनि ध्वनिको दिशा र दूरी पहिचान गर्न सक्षम बनाउँछ।
यसले अत्यन्त न्यून आवाज पनि सजिलै सुन्न सक्छ, जसले रातको सिकारलाई प्रभावकारी बनाउँछ।
३. दुई सयभन्दा बढी प्रजाति
संसारभर उल्लूका दुई सयभन्दा धेरै प्रजाति पाइन्छन्। यी प्रजातिहरू घाँसे मैदान, मरुभूमि, जङ्गल, र हिमाली क्षेत्रमा पाइन्छन्।
संसारकै सानो उल्लू "एल्फ उल्लू" हो, जुन एउटा पेय पदार्थको क्यान जत्रो मात्र हुन्छ।
ठूलो उल्लूको प्रतिनिधि "ग्रेट हर्न्ड उल्लू" हो, जसको पखेटा फैलाउँदा पाँच फिटसम्म पुग्छ।
४. ठूला र तेजिला आँखा
उल्लूको आँखा यसको विशेष चिन्ह हो। यसका आँखा सामान्य चराहरूको तुलनामा ठूलो र तेजिलो हुन्छन्।
रातको समयमा यसको दृष्टि टाढा देख्न सक्ने क्षमता भएको "दूरबिन" जस्तो हुन्छ।
तर, यसको आँखाभित्रको भाग हिँड्दैन। वरपर हेर्न यसले टाउको घुमाउनुपर्ने हुन्छ।
५. फनफनी घुम्ने टाउको
उल्लू आफ्नो टाउको २७० डिग्रीसम्म घुमाउन सक्छ। यसको घाँटीमा १४ वटा हड्डी हुन्छन्, जसले यति धेरै घुमाउन मद्दत गर्छ।
मान्छेको घाँटीमा केवल ७ वटा हड्डी हुन्छन्।
आँखा स्थिर भएकाले टाउकोको अत्यधिक घुमाइले यसलाई वरपरको सबै वस्तु सजिलै नियाल्न सजिलो बनाउँछ।
६. बलियो चुच्चो र पञ्जा
उल्लूको चुच्चो र पञ्जा यसको प्रमुख हतियार हुन्। चुच्चोको सहायताले सिकारलाई टुक्रा-टुक्रा पार्न सक्षम हुन्छ।
यसको पञ्जा अत्यन्त बलियो हुन्छ, जसले सिकारलाई एकचोटि समातेपछि छोड्दैन।
७. विविध आहार
उल्लूको आहार यसका प्रजाति र स्थान अनुसार फरक-फरक हुन्छ। सामान्यतया, उल्लू मुसा, साना चरा, कीरा, माछा, सर्प, र भ्यागुताजस्ता साना जनावरहरू खान्छ।
विशेष गरी "बार्न उल्लू" प्रजातिले सर्प र घिस्रिने जन्तुहरूलाई प्राथमिकता दिन्छ।
यसको बासस्थानमा उपलब्ध आहारकै आधारमा खानाको प्रकार तय हुन्छ।
८. आफ्नो वातावरणमा बिलाउने क्षमता
उल्लूले आफूलाई वातावरणमा "अदृश्य" जस्तै बनाउने क्षमता राख्छ। यसको प्वाँखको रङ आफ्नो बासस्थानजस्तै हुन्छ।
जस्तै, हरियो पात भएको रुखमा हरियो प्वाँख भएको उल्लू लुकेर बस्न सक्छ।
यो विशेषता शत्रुबाट बच्न र सिकारको लागि कुर्ने समयमा उपयोगी हुन्छ।
९. नपचेको खाना ओकल्ने बानी
उल्लूले आफूले नपचाउन सकेका पदार्थहरू ओकलेर बाहिर निकाल्छ। हड्डी, प्वाँख, रौं जस्ता कडा पदार्थ यसले पचाउन सक्दैन।
ओकलेर निकालेका यी वस्तुहरूले वैज्ञानिकलाई उल्लूको आहारबारे अध्ययन गर्न सहयोग गर्छ ।
