काठमाडौं चैत २१ । नेपालमा सघन उपचार सेवामा कार्यरत चिकित्सकहरूले सरकारलाई समुदाय तहमा कोभिड-१९ फैलन नदिनका लागि थप प्रभावकारी उपायहरू अपनाउनेतर्फ ध्यान केन्द्रीत गर्न सुझाव दिएका छन्।
देशैभरि सघन उपचार कक्ष (आईसीयू) तथा भेन्टिलेटर सहितका शैय्याहरूको कमी रहेको खबरहरू आइरहेका बेला त्यस्ता सेवामा कार्यरत चिकित्सकबाट यस्तो सुझाव आएको हो ।
उनीहरूले सरकारले आईसीयू र भेन्टिलेटर थप्ने घोषणा गरे पनि इटली, स्पेन वा अमेरिकामा जस्तै गरी कोरोनाभाइरस समुदाय तहमा फैलियो भने त्यसले भयावह स्थिति सिर्जना गर्ने चेतावनी दिए।
त्यसलाई न्यूनिकरण गर्न थप प्रभावकारी उपायहरू अपनाउन निकै ढिलो भइसकेको उनीहरूको तर्क छ।
तर अझै पनि सरकारले समुदाय तहमा भाइरस सङ्क्रमण फैलन नदिनका लागि काम गर्नसक्ने उनीहरू बताउँछन्।
सघन उपचार कक्षमा कार्यरत तथा अन्य चिकित्सकहरूसँग बीबीसीले गरेको कुराकानी उनीहरूले सरकारलाई दिएकामध्ये मुख्य चार सुझावहरू यस्ता छन् ।
१. समुदायमा फैलनै नदिनु
चिकित्सकहरूका अनुसार हालसम्म नेपालमा समुदाय तहमा कोरोनाभाइरस फैलिइसकेको छैन।
यसलाई कामय राख्न सकियो भने भेन्टिलेटर र आईसीयूको अभाव रहँदा रहँदै पनि सङ्क्रमण नियन्त्रण गर्न सकिन्छ।
हालसम्म विदेशबाट आएका मानिसहरूमा मात्र सङ्क्रमण पाइएकाले उनीहरूको सम्पर्कमा पुगेका र सम्भावित सङ्क्रमितहरूलाई पहिचान गर्नु नै त्यसको सबैभन्दा उत्तम उपाय रहेको चिकित्सकहरू बताउँछन्।
त्यसरी पहिचान गरिएका व्यक्तिहरूलाई क्वारन्टीनमा राखेर समुदायमा रोग फैलनबाट रोक्न सकिने उनीहरू बताउँछन्।
त्रिभुवन विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पताल महाराजगञ्जका आईसीयू प्रमुख डा. सुभाषप्रसाद आचार्य भन्छन्, “अहिले अमेरिकाले त आईसीयू र भेन्टिलेटर र्पुयाउन सकेको छैन यस्तो बेलामा हामीले ती सुविधा थपेर मात्र बिरामी बचाउँछौँ भनेर हुन्छ र? अहिलेको मुख्य काम भनेको सङ्क्रमणलाई कुनै पनि हालतमा समुदाय तहमा फैलन नदिनु नै हो।“
उनी सरकारले आकस्मिक अवस्थामा पर्ने कुराहरूको बन्दोबस्तीका साथै रोकथामका लागि थप प्रभावकारी कदमहरू चाल्न आवश्यक भएको बताउँछन्।
त्यसका लागि लक्षणहरू देखिएका जतिसक्दो धेरै मानिसहरूको परीक्षण गर्नुपर्ने सुझाव पनि चिकित्सकहरूको रहेको छ।
२. सामान्य बिरामीलाई घरैमा उपचार
सामान्य लक्षण भएका कोरोनाभाइरसका बिरामीहरू घरैमा आइसोलेशनमा अर्थात एकान्तवास बसेर निको भएका कैयौँ उदाहरणहरू दिँदै चिकित्सकहरू नेपालले पनि त्यस्तै विधी अपनाउन सक्ने बताउँछन्।
भोली सङ्क्रमण धेरै फैलियो र बिरामीहरू निकै बढ्न थाले भने सामान्य लक्षण देखिएका र प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो भएका बिरामीलाई घरैमा उपचार गर्न सकिने उनीहरूको सुझाव छ।
त्यसले न्यून पूर्वाधार भएका अस्पतालहरूमा चाप कम हुने तथा सङ्क्रमणको फैलावट कम गर्न सहयोग पुग्ने सुझाव उनीहरू दिन्छन्।
त्यसका लागि सरकारले प्रभावकारी योजना बनाउनु पर्ने आवश्यकता चिकित्सकहरूले औल्याए।
नेप्लिज् सोसाइटी अफ क्रिटिकल केयर मेडिसिनका महासचिव डा. हेमराज पनेरु भन्छन्, “सामान्य लक्षण देखिएकाहरूलाई जनचेतना दिएर उनीहरूलाई सेल्फ आइसोलेशन र सेल्फ क्वारन्टीनमा जोड दिने गर्नुपर्छ।“
उनले कोरोनाभाइरस सङ्क्रमितहरूमध्ये सिकिस्त बिरामी हुनेको सङ्ख्या निकै कम देखिएकाले पनि एकदमै सामान्य लक्षण देखिएकाहरूलाई सेल्फ आइसोलेशनमा राखेर घरैमा पनि उपचार गर्न सम्भव हुने बताए।
यो भाइरसबाट चीनमा निकै कम मानिसहरू सिकिस्त भएको देखिए पनि युरोप र अमेरिकामा त्यो भन्दा केही बढी भएको उनी बताउँछन्।
३. मध्यम खाले बिरामीलाई अक्सिजन दिएर उपचार
चिकित्सकहरूका अनसार कोरोनाभाइरसबाट सङ्क्रमित भएर मध्यमखाले लक्षण देखिएका बिरामीहरूलाई आईसीयूमा भर्ना गर्नुपर्ने वा भेन्टिलेटरमा राखिहाल्नु पर्ने अवस्था आइहाल्दैन।
बिरामीको अवस्था जाँच गरेर उनीहरूलाई अक्सिजन दिएर र अन्य चिकित्सकीय सहायतामार्फत् उपचार गर्न सकिन्छ।
त्यस्तो व्यवस्था मिलाउन सकियो भने सिकिस्त बिरामीहरूका लागि आईसीयू र भेन्टिलेटर अभावलाई कम गर्न सकिन्छ।
तर त्यसका लागि सरकारले अक्सिजनलगायत अन्य चिकित्सकीय सहायताका लागि पनि आवश्यक प्रबन्ध गर्नुपर्ने हुन्छ।
महासचिव डा. पनेरु भन्छन्, “अस्पताल लानै पर्ने बिरामी मानौँ २० प्रतिशत हुन्छन् भने त्यसमा १५ प्रतिशत जतिलाई त अक्सिजन र अन्य सपोर्टिभ केयर दिएर पनि निको बनाउन सकिने देखिएको छ। त्यसतर्फ पनि हाम्रो ध्यान जानुपर्छ।“
उनी कोरोनाभाइरस सङ्क्रमितको उपचारका लागि भेन्टिलेटर र आईसीयू नै समाधान हो भन्ने खालको सोचाइले काम गर्दा समस्या थप जटिल बन्नसक्ने बताउँछन्।
४जनशक्ति व्यवस्थापन
कोरोनाभाइरसका कारण सामान्य वा मध्यम खालका लक्षणहरू देखिएका बिरामीको तुलनामा गम्भीर लक्षण भएका र पहिलेदेखि नै विभिन्न रोग लागेका बिरामीको मृत्यु धेरै हुने गरेको छ।
त्यस्ता बिरामीहरूलाई आईसीयूमा राख्नुपर्ने वा भेन्टिलेटरमै राखेर उपचार गर्नुपर्ने हुन जाने चिकित्सकहरू बताउँछन्।
त्यस्ता बिरामीको उपचारका लागि देशैभर भेन्टिलेटर र आईसीयूको अभाव रहेको चिकित्सकहरूले बताउँदै आएका छन्।
1721113067.jpg)
1727674320.jpg)
1725183633.jpg)
1722250944.jpg)
1731395413.jpg)
1717581128.jpg)
